Zodra we spreken over Rusland gaat het vaak al binnen enkele zinnen over het gas, met name nu de spanningen tussen het Westen en de Russische overheid steeds verder oplopen. Europa en Amerika implementeren sancties om Rusland te straffen, maar lopen op die manier het risico dat de Russen de gaskraan na verloop van tijd een keer dichtdraaien. Als Nederland zijn we binnen Europa het minst afhankelijk van het gas uit Rusland, waardoor we wat dat betreft niet in een ongunstige positie zitten.
Nederland voor slechts 6% afhankelijk van Rusland
Een groot deel van Europa wil graag minder afhankelijk worden van het gas uit Rusland, iets wat we in Nederland al behoorlijk zijn. Estland neemt bijvoorbeeld voor 100% gas uit Rusland af en ook Duitsland is met een afhankelijkheid van 40% behoorlijk gebonden aan de leveranties van Poetin. In Nederland maken we voor slechts 6% gebruik van gas uit Rusland, wat betekent dat we ons hier beduidend minder zorgen over hoeven te maken.
Ook in absolute hoeveelheden zijn we slechts een kleine afnemer van het gas uit Rusland, zo blijkt uit gegevens van Gazprom. Duitsland neemt bijvoorbeeld ruim 40 miljard kubieke meter gas per jaar af, terwijl we in Nederland niet veel verder komen dan 2 miljard kubieke meter per jaar. Andere grootverbruikers van het Russische gas zijn Italië en Turkije. Op gepaste afstand volgen Engeland en Polen, met vervolgens Frankrijk en Tsjechië. Griekenland en Bulgarije nemen net als Nederland maar weinig Russisch gas af en ook Finland behoort met ruim 3,5 miljard kubieke meter gas tot de relatief kleine afnemers.
Rusland blijft gas leveren aan Europa
Rusland heeft de mogelijkheid om de pijpleiding dicht te draaien, al heeft het daar uiteindelijk ook de eigen economie mee. Guenther Oettinger, de eurocommissaris van energie, heeft in ieder geval aangegeven dat Moskou de gaskraan voorlopig open zal laten, ondanks de sancties die Europa aan het land oplegt. De Russen hebben de opbrengsten nodig voor de begroting, wat betekent dat ze de leveringen niet zomaar stop zullen zetten. Bovendien is Europa in staat om behoorlijke tekorten op te vangen, waardoor Rusland de Europese landen hier niet goed mee kan raken.
Europa heeft een behoorlijke gasvoorraad en kan daarnaast gebruik maken van de import van vloeibaar aardgas via Noorwegen of Algerije, waardoor een eventuele boycot niet direct tot een probleem zal leiden. Volgens Europa ligt er een gedegen strategie om problemen op te kunnen vangen, zowel op de korte als langere termijn.
Nederlanders zitten niet te wachten op Russisch gas
Uit onderzoek van Gaslicht.com blijkt dat we in Nederland niet langer gebruik wensen te maken van het gas uit Rusland, ook al valt dat niet zomaar te scheiden. Veel Nederlanders nemen contact op met de klantenservice, om na te vragen of hun energiebedrijf gas uit Rusland afneemt, iets waar ze dan veelal graag vanaf willen.
Sinds de ramp met vlucht MH17 is de afkeer tegen Rusland behoorlijk toegenomen, waardoor meer consumenten zich bewust zijn geworden van het feit dat we daar gas importeren. Het gaat om ongeveer 6% van het gas in Nederland, maar het is volgens Gaslicht.com onmogelijk om dit per energieleverancier uit te splitsen, laat staan de leveranties uit Rusland te omzeilen. Ondanks het feit dat het praktisch voor consumenten haast onmogelijk is om zich los te maken van de Russische gas geeft het wel aan dat er een behoorlijke afkeer is ontstaan. Energieleveranciers als Eneco en RWE hebben in ieder geval rechtstreekse banden met Gazprom of dochterondernemingen hiervan, al is het nog niet bekend of klanten daar hun overeenkomst hebben opgezegd.